Kathimerini – review of The House on Paradise Street (in Greek)
Posted on 08 JUL 2012, by Achilleas Paparsenos

Οι πληγές του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα όχι μόνο για τους πρωταγωνιστές του, αλλά και για τις επόμενες γενιές, στοιχειώνουν το «Σπίτι στην Οδό Παραδείσου» (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός), το πρώτο μυθιστόρημα της Σόφκα Ζινόβιεφ, Αγγλίδας ανθρωπολόγου και συγγραφέως, που ζει στην Ελλάδα. Πρόκειται για το τρίτο βιβλίο της μετά την «Οδό Ευρυδίκης», με τις εμπειρίες της από την εγκατάστασή της στην Ελλάδα το 2001, και την «Κόκκινη Πριγκίπισσα», για τη ζωή της Ρωσίδας γιαγιάς της κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης.

Η συγγραφέας εξιστορεί μια ενδοοικογενειακή σύγκρουση κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου πολέμου, που σκορπίζει πόνο και μίσος, με θύματα στο τέλος όλα τα μέλη της οικογένειας. Η αφήγηση γίνεται από δύο γυναίκες που γνωρίζονται σε μια κηδεία. Η Αντιγόνη Περηφάνη επιστρέφει στην Αθήνα το 2008 μετά 60 χρόνια πολιτικής εξορίας στη Μόσχα, για να παρευρεθεί στην κηδεία του μοναχογιού της, Νικήτα, γνωστού δημοσιογράφου, που γεννήθηκε στη φυλακή και τον οποίο η μητέρα του αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει σε ηλικία τριών ετών, όταν κατέφυγε στη Σοβιετική Ενωση.

Η Μοντ, είναι η Αγγλίδα ανθρωπολόγος, τρίτη σύζυγος του Νικήτα, που προσπαθεί να βρει διέξοδο στον λαβύρινθο της σύγχρονης Ελλάδας και να εξιχνιάσει τα μυστικά μιας οικογένειας που από την προπολεμική θαλπωρή της οδού Παραδείσου χωρίζεται βίαια στην Κατοχή και τον Εμφύλιο, φέρνοντας αντιμέτωπες δύο αδελφές, την Αλεξάνδρα και την Αντιγόνη, ταγμένες στα αντίπαλα ιδεολογικά στρατόπεδα.

Η διεισδυτική ματιά της συγγραφέως, με χαρακτήρες και πλοκή που συναρπάζουν, ξετυλίγει το κουβάρι του οικογενειακού δράματος. Η συμπάθειά της στρέφεται προς την Αντιγόνη, που δηλώνει υπερήφανη για την αντιστασιακή δράση της, τον αγώνα της στο βουνό στο πλευρό του ΕΛΑΣ συντροφιά με τον νεότερο αδελφό της Μάρκο, τα αισθήματά της αγάπης και μίσους προς τον Αγγλο Τζόνι Φελ, τον δάσκαλο Αγγλικής και πρώτο έρωτά της προπολεμικά, που στα Δεκεμβριανά γίνεται εχθρός της, για να συμφιλιωθεί μαζί του στο τέλος της ζωής της. Η αδελφή της Αλεξάνδρα, που υιοθέτησε τον Νικήτα με τον ταγματασφαλίτη σύζυγό της μετά τη φυγή της Αντιγόνης στη Σοβιετική Ενωση, πιστεύει ότι η τελευταία πρόδωσε την οικογένεια και την πατρίδα της και τη θεωρεί υπεύθυνη για την τύχη του αδελφού τους Μάρκου, που σκοτώθηκε σε επιχείρηση των Αγγλων στην Καισαριανή το 1944. Οι σκηνές από την Κατοχή, την αντίσταση, τις φυλακές και τις εξορίες, τα διλήμματα της εποχής, ο ρόλος των Αγγλων, οι συνέπειες του εμφυλίου πολέμου, η σύνδεση της μιας γενιάς με την επόμενη και οι αγωνίες της σημερινής νεολαίας, όπως εκφράζονται από τα παιδιά του Νικήτα, μέσα από τη διεισδυτική ματιά της συγγραφέως κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι το τέλος. Στον επίλογο, μια σύντομη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας αποτελεί ένα χρήσιμο βοήθημα για το ιστορικό υπόβαθρο στο οποίο εκτυλίσσεται το οικογενειακό δράμα.

* Ο κ. Αχιλλέας Παπαρσένος διετέλεσε προϊστάμενος του γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας της Ελλάδος σε Ουάσιγκτον, Λονδίνο, Μελβούρνη και Γενεύη.